NLP is nu al drie decennia lang een studiegebied en heeft zich vanaf het begin midden de jaren ’70 aanzienlijk ontwikkeld. De eerste generatie NLP bestond uit het originele model van NLP afgeleid door Bandler en Grinder uit hun onderzoek van effectieve therapeuten. Deze vroege toepassingen van NLP werden allemaal één-op-één toegepast, met de focus bijna volledig op het individu.
De eerste generatie NLP veronderstelde een therapeutische relatie waarbij de therapeut wist wat het beste was voor zijn of haar klant. NLP werd beschouwd als iets dat “men deed met andere mensen”. Dat leidde ertoe dat sommige NLP-toepassingen manipulatief leken te zijn als ze in een niet-therapeutische context werden gebruikt. De meeste technieken van de eerste generatie waren gericht op het oplossen van problemen op het niveau van gedrag en capaciteiten.
De tweede generatie NLP ontstond midden tot eind de jaren ’80. Op dat moment breidde NLP zich uit om ook andere problemen aan te pakken buiten de therapeutische context. Nog steeds gericht op personen, legde de tweede generatie NLP de nadruk op de relatie tussen een individu en de anderen, en breidde zich uit naar toepassingsgebieden als bemiddeling, verkoop, onderwijs en gezondheid. De technieken van NLP werden ook uitgebreid om problemen op hogere niveaus te kunnen aanpakken, zoals problemen gerelateerd aan overtuigingen, waarden en metaprogramma’s. Technieken van de tweede generatie NLP integreerden het gebruik van nieuwe principes zoals tijdlijnen, submodaliteiten en waarnemingsposities.
De derde generatie NLP heeft zich sinds de jaren ’90 ontwikkeld. De toepassingen van de derde generatie NLP zijn generatief, systemisch en gericht op problemen van een hoger niveau, zoals identiteit, visie en missie. De derde generatie NLP legt de nadruk op de verandering van het hele systeem en kan worden toegepast op organisaties en culturen, evenals op individuen en teams. Alle generaties van NLP richten zich op de structuur en het functioneren van de geest (dit is de essentie van “NeuroLinguïstisch Programmeren”). De eerste twee generaties NLP legden bijna uitsluitend de nadruk op de cognitieve geest. De derde generatie NLP breidt zich uit om zowel somatische processen als grotere systeemdynamieken (bijv. “het Veld”) te vervatten in de volledige “eenheid van geest”. Bijgevolg werkt de derde generatie NLP met de interactie tussen drie “geesten”:
- Een cognitieve geest die voortkomt uit het brein.
- Een somatische geest die zich in het lichaam bevindt.
- Een “Veld” geest die voortkomt uit onze connectie en relaties met andere systemen rondom ons.
De derde generatie NLP wil een organisch uitgebalanceerde relatie tussen deze drie “geesten” ontwikkelen en behouden.
De technieken van de derde generatie NLP hebben te maken met het centreren in onze somatische kern, het cognitief ondersteunen van mensen en het verbinden via relaties met de grotere systemen om ons heen. De derde generatie NLP-technieken bevatten principes van zelforganisatie, archetypes en wat bekend staat als de “vierde positie” – een volledig systeemperspectief. Deze technieken zijn gebaseerd op een diepgaand begrip dat zelf inherent generatief is, dat de bron van een oplossing binnen elk probleem wordt vastgehouden, en dat we kunnen leren hoe we ruimte kunnen creëren zodat oplossingen zich op een organische manier kunnen ontvouwen.
