Zelfcoaching Principe 2: Pak het bij de bron aan. Wanneer je aan zelfcoaching doet, is het nuttig je bewust te zijn van onderliggende patronen.
Zelfcoaching Gids – Pak het bij de bron aan
Terug naar de startpagina van de Zelfcoaching Gids
Een groot gevaar bij zelfcoaching is dat je jezelf in de luren legt. Je pakt vol goede moed een bepaald probleem aan, maar merkt dat het later toch weer opduikt. Of er duikt iets anders op.
Het is een beetje zoals een gevulde ballon kleiner proberen maken. Wanneer je op één stuk duwt, puilt het elders uit. Zo ook met oorzaken en symptomen, wanneer je er één wegduwt komt er een ander. Dat is omdat oorzaken zich uit hun aard manifesteren tot je ze aanpakt. Maar zelden zullen symptomen tot een oplossing van de oorzaak leiden (maar ik geloof wel dat het kan).
Een aantal voorbeelden. Je stopt met roken en kan niet meer stoppen met eten, zelfs niet een jaar later, zodat je maar weer begint te roken om minder zin in eten te hebben. Je volgt een cursus zelfvertrouwen en begint je weerbaarder op te stellen op het werk. Resultaat: de relaties verslechteren nog meer. Wat moet je dan wel doen?
Je maakt jezelf wat wijs
Herken je dat? Vaak liggen de oplossingen voor onze problemen waar we ze niet kunnen of willen zien. We vertellen onszelf dat de oorzaak van een probleem in een bepaald aspect van ons leven ligt, terwijl hij in feite elders ligt. Ons onderbewuste staat namelijk niet altijd te springen om met zichzelf geconfronteerd te worden.
Een goede stelregel is: het is niet wat je op het eerste zicht denkt. Als je het al weet, dan is er veel kans dat je het daarmee niet opgelost krijgt. Anders had je dat wellicht al gedaan. Zo zou je sommige rokers kunnen zeggen dat niet de verslaving aan nicotine het probleem is, maar een dieperliggende verslavingsdrang die zich sowieso zal manifesteren als ze niet aangepakt wordt. Dan is de vraag: welke put moet nog gevuld worden?
In die optiek is zelfcoaching soms een afleidingsmanoeuver, een manier van ons onbewuste om ons bezig te houden zonder het op te lossen. Het geeft je de bevrediging van de hoop, zonder de bevestiging van een oplossing. Tijdelijk is dat verlichtend, maar het werkt niet.
Het zit diep
Je zou versteld staan hoeveel dingen uit iets helemaal anders voorkomen dan we denken. Zo heb ik al meerdere mensen op coaching gekregen met spreekangst. Op het eerste zicht zou je oefeningen kunnen geven op het verminderen van stress in die situatie, en langzaam de dosis spreken opvoeren. Of je zou een positief anker kunnen plaatsen. In weinig gevallen zal dit werken.
Enkele oorzaken voor spreekangst die ik gevonden heb. Het tweede kind zijn thuis dus en het gevoel hebben dat het nooit evengoed is als de oudste. Daardoor torenhoge stressniveaus telkens er iets moet gepresteerd worden, waaronder spreekangst. In dit geval heb ik gewerkt rond het thema ‘ik ben goed genoeg zoals ik ben’.
Een andere: opgroeien als enige jongen tussen drie dominante zussen. Als je altijd overstemd wordt is het niet ondenkbeeldig dat je moeite krijgt om je in gezelschap te profileren, en dat je op den duur ofwel praatziek wordt of net niks meer zegt (of de twee). Zichzelf dwingen om meer onder de mensen te komen helpt niet. Hier lag de sleutel trouwens in het aanwezig kunnen zijn zonder iets te moéten zeggen.
Moet je dan altijd terug naar de kindertijd?
Helemaal niet. Het kan veel duidelijk maken, maar daarmee is het zelfs nog niet opgelost. Het helpt wel om te weten dat er diepere oorzaken zijn. Dat er een innerlijke associatie bestaat tussen het probleem en een andere ervaring, waardoor de perceptie van een situatie helemaal anders wordt. Wanneer iemand zijn daadkrachtige aandacht met enige discipline (lees: die dingen uitprobeert) op de werkelijke oorzaak van een probleem richt en niet op een stroman, kan er werkelijke verandering komen.
Vaak hebben mensen in je omgeving daar trouwens een heel goed zicht op. Als je aan iemand vraagt wat volgens hen het échte probleem is in de situatie, zullen ze vaak al een heel goede intuïtie hebben van waar het ligt. Ze hebben namelijk niet jouw blinde vlek, waardoor wat voor jou onzichtbaar is voor hen helder is. Probeer het maar eens (en vergeef hen het antwoord dat je niet leuk vindt :-))
Een andere manier om dat bij jezelf te achterhalen zijn een aantal vragen zoals:
‘Wat maakt dat die situatie dat effect heeft?’
‘Wat is daar dan zo belangrijk aan?’
Bijvoorbeeld:
-‘Wat maakt dat je spreekangst hebt?’
Ik wil niet afgewezen worden.
-‘Wat is daar zo belangrijk aan?’
Afwijzing staat gelijk aan onwaardig zijn.
Met zoiets kan je werken. De oorsprong is dan een onevenredige angst om onwaardig te zijn (of iets anders, afhankelijk van de persoon). Als je dit kan aanpakken, zal het symptoom vanzelf al een stuk verminderen of zelfs helemaal verdwijnen. Soms ook niet; je kan nu eenmaal niet alles zelf oplossen (misschien is net dat het echte probleem bij je pogingen tot zelfcoaching…).
Volgend artikel in de Zelfcoaching Gids: ‘Wat als je het weet en er verandert nog niks?’
