Verslag van het YourCoach Café op donderdag 16 februari 2023 met Sandra De Clercq over ‘De kracht van het Enneagram’.
Sandra De Clercq over ‘De kracht van het Enneagram’
Op donderdag 16 februari ontvingen we Sandra De Clercq, die kwam spreken over het enneagram.
Na een carrière in corporate die het slechtste in haar naar boven haalde, begon Sandra in 2002 aan een reis van persoonlijke ontwikkeling. Na verschillende opleiding en modellen te hebben leren kennen, bleef ze om een of andere reden hangen bij het Enneagram. Ze bleef er maar lagen in ontdekken… De rest is geschiedenis. Sinds 2008 geeft ze opleidingen rond het enneagram, zoals bij Colruyt. En in 2013 stichtte ze de Enneagramschool met Marianne Requilé.
Wat Sandra vooral belangrijk vindt, is mildheid. Ze neemt bijna niks meer persoonlijk.
En presence.
Wat is de toegevoegde waarde van het enneagram?
Het enneagram is een middel om onszelf te bevrijden van automatische patronen. Sandra begon met een aantal algemeen aangenomen illusies te doorprikken:
- Illusie 1 – Ik ken mezelf
Hoeveel % ken je jezelf eigenlijk? Blijkt dat dat maar 5 à 10% is – dus we kennen onszelf eigenlijk niet zo goed. Je doet maar een stukje bewust (ijsbergmodel) en de rest is onbewust. Hoeveel inzicht heb jij bijvoorbeeld in je diepste drijfveren? - Illusie 2 – Ik ken de ander
Dat is als 2 ijsbergen naast elkaar. We zoeken naar gelijkenissen, voorspelbaarheid en kleuren de verschillen weg (in het begin van e relatie, zowel partner als team). Na een tijd komen de verschillen boven, en moet je daarmee omgaan. - Illusie 3 – Ik ken de waarheid
Door welk sleutelgat kijk je naar de wereld? We filteren op basis van onze persoonlijkheid. Dus ‘normaal’ is dan hoe wij het zien. En we worden defensief als anderen het anders zien. Het enneagram is als 9 verschillende brillen, en de waarheid ligt in het midden. Als je erkent dat je de waarheid niet ziet, kan er openheid ontstaan. - Illusie 4 – Ik stuur mijn leven
Hoeveel % stuur je bewust je leven? 95% van ons leven draait op automatische piloot! Hoezo? We hebben allerlei onbewuste programma’s lopen, aangestuurd door neuronen in het brein. Sommige verbindingen tussen neuronen zijn vaker gebruikt en dus dikker dan andere = snelwegen in ons hoofd. Die doen we zonder nadenken, want ons brein is gericht op efficiëntie.
Het Reptielenbrein + het Limbisch brein = ons peuterbrein. Deze zijn al volgroeid als we 3 jaar zijn, we zijn dan al snelwegen aan het leggen. Op basis van onze aanleg en omgeving beginnen we dan al uit te vergroten waar we goed in zijn, en stukken af te stoten.
Neocortex = volwassen brein. Dat is pas volgroeid op 25j, dan pas kan je beginnen snelwegen herleggen. Dus we zitten een groot deel van ons leven onbewust vast in patronen, voor we beginnen aan het herleggen van onze neuronale snelwegen.
Groeipad
We kregen een pad mee van verschillende stadia van groei.
- Stap 1 – Informatie/kader
Ons eigen instinct voelt als natuurlijk, zelfs al is het dat niet. In deze eerste stap leer je een onderscheid maken tussen waarmee je je geconditioneerd identificeert en wat er nog kan. Dus: wat ga je observeren? - Stap 2 – Inzicht in jezelf
Je wordt je bewust van je blinde vlekken, en ziet ook al de goeie intentie ervan. - Stap 3 – Intentionele groei
Je begint andere keuzes te maken. Je laat de schijnwinst los (= wat denk je dat een bepaalde gedraag je gaat opleveren?). Dus is de fase van het werk, en blijven oefenen. - Stap 4 – Integratie
Het nieuwe bewust gekozen patroon integreert langzaam in heel je zijn, de nieuwe neuronale snelwegen nemen het over van de oude.
Het model
Het enneagram is:
- Neutraal. Het ene type is niet beter dan het andere.
- Universeel. Drijfveren van mensen zijn gelijk over heel de wereld, mits wat cultural overlay. Bv. Vlaanderen heeft meer een 9-cultuur vs. De VS meer een 3-cultuur.
- Gevalideerd. Onder andere door Prof. Delobbe.
- Een ontwikkelingsmodel. Niet een klasseersysteem.
Gaat essentieel over Presence. We leven zelden volledig hier, dat creëert lijden en kost energie. De 9 types zijn idealiter in balans, maar we ontwikkelen 1/enkele types als verdediging. Hoe kan je meer leven in het hier en nu? Hoe maken we opnieuw contact met onze ware natuur?
Het model kan ook misbruikt worden, zoals:
- Een excuus voor je gedrag;
- Nog meer vooroordelen en labelen;
- Ons anders voelen dan anderen;
- Nog meer identificeren met een bepaald deel (in plaats van ervan los te komen).
De essentie van het enneagram is milder kijken, jezelf observeren, sleutels voor groei vinden, jezelf vergeven en jezelf bevrijden van je instinct. Presence. Egopatronen loslaten.
De types zijn een soort masker, die we kunnen loslaten om méér te worden.
De 9 basistypes
Alle types grondig uitleggen gaat niet op korte tijd, dus Sandra focuste zich op de Emotionele en Mentale vervorming (hoofd en hart doen iets teveel) die optreedt bij elk type.
In welke herken jij jezelf?
Ik wil integer zijn, het goede doen, geen fouten maken.
Een sterk innerlijk moreel kompas, dat ze toepassen op zichzelf en de ander.
Wil onvoorwaardelijk graag gezien worden.
Empatisch, zien wat anderen nodig hebben.
Lastig om te zeggen wat niet goed gaat.
Ik heb het nodig om jou te helpen dus ik dring het je op (als het ongezond ingezet wordt).
Succesvolle presteerder.
Ik ben gelijk aan mijn successen.
Zeggen vaak waar ze goed in zijn.
Worden als egocentrisch gezien, maar is niet zo. Cijfert zichzelf weg want het eigen hart wordt verloochend, wat zij zelf willen.
Hoe meer iemand stoeft, hoe onzekerder.
Uniek zijn, anders zijn – Geen grijze muis.
Zien ook hoe ieder uniek is.
Selectief vergelijken, kijken naar wat ander wel heeft (en niet omgekeerd).
Onderzoekende denker.
Contractie: hart is afgesloten.
Wereld is overweldigend, voelen zich een alien, trekken zich terug en observeren, zich niet laten raken in het moment. Pas als ze alleen zijn spelen ze alles terug af en beleven de emoties daar.
Voelen zich vaak eenzaam.
Als ik begrijp hoe de wereld in elkaar zit, kan ik meespelen. Maar wordt altijd complexer, dus meer en meer vereenzaamd.
Loyale bewaker.
Schrik om alleen te komen staan.
Vertrouwt niet genoeg op zichzelf.
Zien goed wat fout kan lopen.
Genieten, leuke scenario’s.
Van alles teveel.
Ongeduldig.
Associatief denken ad hoc.
Maar geld en tijd zijn beperkt, en kiezen is verliezen – dus onrust. Alles proberen combineren.
Beschermende uitdager.
Wil sterk zijn, emotionele manipulatie vermijden.
De emotie eraf halen. Worden hard.
Snel veel werk verzetten, alles te intens.
In routine leven, komt allemaal goe, innerlijke rust bewaren.
Niet moeilijk doen, niet het probleem zijn. Kies jij maar.
Maar eigen voorkeuren opzij, weten op den deur niet meer wat ze zelf willen.
Wereld mooier inkleuren dan ze is – ‘Alles in orde’ – kop in het zand.
Bedankt Sandra voor deze boeiende enneagram workshop!