Hoe zorg je ervoor dat je coachgesprekken en -trajecten telkens weer voorspoedig verlopen? Meestercoach Benjamin Ball zet 7 geavanceerde concepten voor jou op een rijtje.
7 geboden van een succesvol coachtraject
Vraag je je soms af of je coachgesprekken wel krachtig genoeg zijn? Of hoe je meer uit elke sessie zou kunnen halen? Je kent wel allerlei technieken, maar op den duur voel je dat dat het verschil niet meer maakt.
Waar Benjamin het hier niet over heeft, zijn de coach basics en het creatief-fysieke werken: formats die het denken overstijgen en die de diepere wijsheid van het lichaam aanspreken. Daarover lees je meer op de website van coachen zonder blabla.
1. Tijdsdocumenten
Laat je klant in het begin schriftelijk beschrijven hoe diens leven nu is, op alle vlakken (werk, relatie, gezondheid, financieel…). Je kan ook een document laten maken met een beschrijving van wat hij allemaal wil. Niet noodzakelijk enkel de coachdoelen, ook andere doelen waarmee de persoon bezig is.
Maak het zintuiglijk, en tastbaar! Het mag gerust uitgebreid zijn, liefst in het lang en in het breed. Het gaat namelijk over meer dan informatie, het gaat vooral over sfeer.
Tussen de lijnen straalt je coachee uit hoe en wie hij op dat moment is, en dat wordt later heel duidelijk wanneer hij verder staat. Later in je traject (en nog jaren erna) kan je dat document herbekijken en vaststellen wat er al allemaal veranderd is. Dat is vaak meer dan verwacht!
Zo’n document helpt dus om de voortgang te meten. Want verandering verloopt onmerkbaar en je went snel aan wat er anders is.
2. Langere relatie
Je kan op drie sessies – of zelfs in één enkele sessie – zeker mooie resultaten boeken.
Maar het is één ding om iets in gang te steken, een ander dat de beweging doorgezet wordt. Er zijn verschillende fasen en aspecten aan verandering, en dus verschillende noden.
Gaat het de ene keer over nieuwe gewoontes, dan gaat het de volgende keer over onderliggende overtuigingen of angsten, en de keer erop over de relatie met de omgeving. Enzovoort. Als niet voldoende van die aspecten behandeld worden, valt de beweging wel eens stil eens het initiële enthousiasme wat gezakt is.
Er liggen vaak ook patronen onder de patronen. Inzichten leiden tot beweging, en vaak ook tot nieuwe, onderliggende blokkades. Iemand wordt dan tijdens je traject zelfstandige, en ontdekt dan een angst om geld te vragen of zich publiekelijk te uiten.
Daarnaast begin je natuurlijk ook je klant beter te kennen, en de manieren waarop hij zichzelf saboteert en jou de indruk geeft dat er iets verandert, zonder écht te veranderen. Wat in enkele sessies succesvol verborgen blijft, komt er na een langere tijd toch uit. Zo kan je door patronen breken die je coachee al jaren meedraagt en het verschil maken met andere begeleiders, die stoppen waar je klant eigenlijk een laatste duwtje nodig heeft.
3. Durven spreken over de relatie
Het gaat niet enkel over het onderwerp. De relatie tussen jullie is ongelofelijk belangrijk! Wat tussen jullie speelt hindert of versterkt het proces van je klant. Bv. Hij voelt zich beoordeeld door je en klapt dicht, maar zegt het niet. Wat tussen jullie speelt, zegt vaak iets over wat de klant in zijn situatie (niet) doet. Bv. Hij trekt je in twijfel of legt het bij jou. Omdat hij voor de lastige dingen wegvlucht of het buiten zichzelf legt.
- Vraag regelmatig: ‘Hoe zijn we bezig?’
- ‘Wat vind je ervan tot nu toe?’
- ‘Hoe kan ik nog effecxtiever zijn als begeleider?’ of zelfs: ‘Op welke manier zijn we ervoor aan het zorgen dat je je doelen niet bereikt?’
- Ik doe dat liefst in het midden van het gesprek, niet in het begin. Dat is awkward, eerder in het midden van de flow. Als je voelt dat er iets begint te stroppen
4. Spelen met de dynamiek van het gesprek
Jij hebt een bepaald ritme, een bepaalde stijl die je van nature aanneemt. Onbewust reageer je ook op je klant. Als je je daar niet bewust van bent en ermee omgaat, laat je je eigenlijk door je klant leiden. Je reageert instinctief, niet creatief. Bv. Je klant is negatief en het stoort je. Of je klant blijft in zijn hoofd zitten en je hebt schrik dat het niet gaat lukken.
Ik keer in een gesprek af en toe eens naar binnen, voel waar ik spanning heb, waar mijn gedachten en gevoelens naartoe gaan… Vaak zit daar een instinctieve reactie bij op mijn klant. Die kan ik dan bijsturen, of binnenbrengen in het gesprek.
Door de dynamiek te veranderen, zonder van onderwerp of techniek te moeten veranderen, komt er opening. Bv. Rechtstaan en wandelen. Snellere vragen stellen, of net vertragen en achteroverleunen. Ernstig of speels.
Vaak blijven we als coach bij één stijl uit gewoonte, en uit schrik dat iets anders niet (of nog minder) zal werken. Daardoor roesten we vast als begeleider. Om dat te doorbreken, geef ik mezelf toestemming om vanalles uit te proberen en voortdurend te veranderen van houding, onder één voorwaarde: dat ik check hoe dat voor mijn klant is, en bijstuur op basis van diens feedback. De reactie reguleert mijn vergissingen, en zo kom ik uiteindelijk altijd juist uit.
5. Constant checken
Het is verleidelijk om te blijven doorwerken en ervan uit te gaan dat het wel OK zit met je sessie(s). Coachees gaan ver mee, zelfs al voelen ze dat het er niet ‘op’ zit. Het kan als coach bedreigend aanvoelen om te checken hoe het is – wat als blijkt dat het niet werkt?
Toch moet je de moed hebben om te checken of je klant écht iets begrepen heeft: ‘Wat heb je al mee?’ – ‘Wat is er nu al anders?’ – ‘Hoe is het ondertussen?’ – ‘Als het gesprek nu gedaan zou zijn, wat was de meerwaarde dan?’ – ‘Wat ontbreekt nog om er een onvergetelijke sessie van te maken?’
Veel coachees zijn bereidwillig en beleefd. Ze zullen niet zomaar zeggen dat ze niet helemaal overtuigd zijn. Zo ontnemen ze jou eigenlijk de kans met meer impact te werken.
Het is dus belangrijk dat je voldoende aandringt en duidelijk maakt dat je een eerlijk antwoord wilt, niet gewoon wat bevestiging. Dan krijg je de informatie die nodig is om wél met impact te werken: ‘Waarover moeten we het dan hebben, of hoe pakken we het aan, om wél een verschil te maken voor jou?’
Je geeft er ook meer verantwoordelijkheid mee aan je klant om zelf te zorgen voor resultaat uit de sessies – in plaats van die onbewust op jou te nemen.
6. Meerlagig werken
Elke vraag speelt op meerdere lagen. Er is altijd meer dan één aspect aan het verhaal. Die hangen aan elkaar als een Chinese puzzel: als je aan het verkeerde trekt loopt het vaster, als je het juiste duwt schiet het open. Bv. Vaak op gedrag blijven hameren: wat ga je nu doén?! In plaats van te kijken wat ervoor zorgt dat het niet gedaan wordt.
Coaching is meer het zoeken van de juiste laag, dan het stellen van de juiste vraag. Het gaat meer over het exploreren en in kaart brengen hoe de verschillende aspecten van iemands verhaal aan elkaar hangen, en waar het nu écht over gaat.
Vaak komen mensen vanzelf in beweging wanneer ze vanuit een bepaald perspectief naar hun vraag kijken. Zo komt iemand binnen om diens kwaliteiten te ontdekken en zo te beslissen welke job écht past – en komt er doorheen het gesprek op uit dat hij héél goed weet wat hij wilt, maar het tot nu toe niet durfde uit angst voor afwijzing.
Over gesprekken heen bestaat verandering vaak uit kleinere bewegingen die op elkaar aanvullen. Eén keer is vaak niet genoeg, er zijn meerdere kleine en verschillende moves nodig (bv. nieuwe gewoontes, iets communiceren, concrete stappen, het verleden afronden, een nieuwe identiteit creëren…) om een duurzame verandering in te zetten en vol te houden.
7. Bekijk het als een geheel
Een vraag staat nooit op zichzelf. Er speelt van alles mee. Een persoon beweegt als een geheel, niet één deel. Het proces speelt al even, en zal in andere vormen doorlopen.
Je bent dus niet bezig met een definitieve oplossing, maar met een volgende stap in een eeuwige, golvende beweging. Door veel te exploreren en zijpaadjes te nemen krijg je een gevoel van het geheel. Daaraan kan je voelen waar de haken en tegenwerkende krachten zitten.
Iemand wil promotie maar eigenlijk ook kinderen, en de twee gaan voor hem niet samen.
Soms heeft iets ook wat tijd nodig, is het nog niet rijp. Je hoeft niet alles nu al op te lossen. Iemand wil NU een succesvol bedrijf maar weet nog niet eens wat voor bedrijf. Dan is het misschien aangewezen om eens na te gaan welke skills en interesses de persoon heeft, en die te ontwikkelen. Het bedrijf volgt dan nog wel.
Welke zijn jouw geboden?
Hoe zorg jij ervoor dat je trajecten en gesprekken keer op keer een succes zijn, voor jou én je coachee? Deel het met ons!