BLOG

Iedere coach heeft van die gesprekken waarvan je denkt: ‘Oei, wat moet ik hier nu mee?’ Dingen zoals zelfvertrouwen, conflicten, lage energie, perfectionisme… Als je er rechtstreeks mee probeert te werken, loopt het vaak vast.

1. ‘Wat heb je nodig voor meer zelfvertrouwen?’ – ‘Ik weet het niet.’
2. ‘Hoe kan je meer energie krijgen?’ – ‘Rusten, maar ik heb geen tijd.’
3. ‘Hoe kan je uit dat conflict raken?’ – ‘Als die klootzak stopt met mij uit te jennen!’
4. ‘Hoe kan je wat minder perfectionistisch zijn?’ – ‘Loslaten, maar dat lukt me niet.’

Ik heb hier lang mee geworsteld. En nu heb ik een idee hoe het werkt, en wat je ermee kan doen!
Een van de redenen waarom we als coach vastlopen, is omdat we gericht zijn op het veranderen van effecten.

Zelfvertrouwen opbouwen

Een klassieker hierin is zelfvertrouwen. Je kan zelfvertrouwen niet rechtstreeks aanpakken, het is het gevolg van andere processen. Dingen zoals afspraken met jezelf nakomen, grenzen stellen, actie ondernemen na een voornemen of beslissing… Niet toevallig is zelfvertrouwen iets waar we binnen NLP heel gericht op gaan werken.

Door je te focussen op een effect zoals zelfvertrouwen kan je er ook prachtig in vastlopen. Je ontbreekt zelfvertrouwen, en wat heb je nodig voor meer zelfvertrouwen? Tja, een beetje vertrouwen misschien…? Het nodigt uit om te zeggen: ‘Je hebt het of je hebt het niet.’

Maar dat is verkeerd bekeken. Alles is het effect van iets anders. We ontwikkelen in ons leven successtrategieën waarvan de effecten negatief zijn. Het effect is negatief, maar de strategie om dat negatieve effect te bereiken is wel bijzonder krachtig. Je slaagt er telkens weer in je zelfvertrouwen kwijt te raken en omlaag te halen, hoe succesvol je ook wordt en hoe goed je het ook doet.

Zo’n successtrategie is over de jaren heen gecultiveerd en heeft dus veel tijd en aandacht gekregen. Het goede nieuws: je hoeft ze niet weg te doen. Dat is een eeuwige strijd en het vestigt alleen maar meer de aandacht op wat je niet wil. Het is veel effectiever om er iets anders naast te zetten, dat het oude op termijn kan vervangen.

Als je strategie om zelfvertrouwen op te bouwen even krachtig wordt, door er aandacht aan te besteden, wat zou er dan mogelijk worden?

Symptoombestrijding

Als coach is het dus de kunst om effect van oorzaak te onderscheiden. Als je ergens het gevoel krijgt: ‘Oei, wat moet ik daarmee doen?!’ dan zit je vaak met een effect. Vaak beginnen we dan advies te geven om zo snel mogelijk van dat effect weg te raken. Dat advies komt in grote lijnen neer op: ‘Stop er gewoon mee’. Maar je kan rook niet stoppen door het weg te waaien, zolang het vuur brandt.

Vraag je in plaats daarvan zaken af zoals:

1. ‘Hoe moet je het doen om daar te raken?’
2. ‘Als ik een handleiding zou schrijven om dat effect te dupliceren, welke stappen zouden erin staan?’
3. ‘Hoe leidt A precies tot B?’
4. ‘Wat levert het op om dat zo te blijven doen?’ (Tip: er is altijd iets, vaak een vorm van bescherming en de zaken houden zoals ze al zijn).
5. ‘Hoe ziet dat er dan precies uit, wanneer je jezelf dat effect aandoet?’
6. ‘Hoe oud is dat?’
7. ‘Wanneer heb/had je dat helemaal niet? Wat was er toen anders?’

Ga op zoek naar de onderliggende structuur en het verhaal achter het effect. Daarin vind je vaak de ingangen naar het effectief aanpakken ervan.