Opendeurdag op zaterdag 18 januari 2025

BLOG

DE 4 STAPPEN NAAR GEWELDLOZE COMMUNICATIE

De 4 stappen naar geweldloze communicatie

In deze post overloop ik de 4 stappen van geweldloze communicatie. Als afsluiter vermeld ik de twee gouden regels die erachter zitten.

Gisteren ging ik een kijkje nemen op het Coachcafé te Antwerpen. Iedere maand is er een spreker, en gisteren was dat Frederik Imbo. Hij had het over over geweldloze communicatie, een concept uitgewerkt door Marshall Rosenberg (en uitgevonden door Mahatma Gandhi ;-)).

Een sterke presentatie die van begin tot einde praktisch en pragmatisch in elkaar stak. Frederik bracht de materie bevattelijk en via verschillende media over. Hij ging van de theorie naar een voorbeeld(filmpje). Dan liet hij ons wat oefenen met collectieve vragen, om ons bij iedere stap ook onze eigen case te laten invullen. Het model dat hij gebruikte deed me ook denken aan het proces van constructieve feedback: hoe slaag je erin, in een gespannen situatie, om eerlijk te zijn en toch het conflict niet erger te maken dan het al is?

Over geweldloze communicatie

Geweld in communicatie is overal. In het verkeer, tussen partners, op het werk. Het komt voor in allerlei vormen. Van de herkenbare agressieve uitbarstingen tot sociale uitsluiting, stiltes en roddels. Overloop eens voor jezelf: in welke situatie(s) ben jij soms agressief, manipulatief, negatief… in je communicatie?

Geweldloze Communicatie Stap 1 – Beschrijf de feiten

Deze eerste stap is al onmiddellijk de moeilijkste. Hoe scheid je feiten van perceptie? Wat is het verschil tussen ‘Je bent duidelijk kwaad‘ en ‘Het lijkt me dat je kwaad bent?‘; tussen ‘Je doet je best niet voor mij‘ en ‘ Je was voor de derde keer deze week te laat‘.

Vaak lijken onze interpretaties van feiten onweerlegbaar, en toch zit er vaak een andere verklaring achter. Iemand die er kwaad uitziet heeft misschien gewoon een slechte dag en kan even niet meeleven met jou; iemand die steeds te laat is heeft misschien veel pech, of kan zich niet goed focussen op een schema. Dat heeft niet noodzakelijk iets met jou te maken.

De feiten van jouw perceptie erop scheiden, is een eerste stap. Zo geef je de andere persoon ruimte om duidelijk te maken wat hun standpunt is, zonder zich te moeten verdedigen. ‘Je lijkt me kwaad, klopt dat?‘ of ‘Het is niet de eerste keer dat je te laat bent, is het moeilijk voor jou om je aan een vast tijdstip te houden?‘. Geef ruimte, en ontvang informatie.

Geweldloze Communicatie Stap 2 – Beschrijf jouw gevoel

Dat je de ander ruimte geeft om zijn/haar standpunt uit te leggen, betekent niet dat jij daar niks bij mag voelen! Vaak wordt geweldloze communicatie verward met een of andere ongevoelige, zweverige vergevingsgezindheid. Dat is helemaal niet de bedoeling!
Je mag gerust kwaad, ongerust, teleurgesteld, verdrietig, jaloers zijn. Maar schuif de schuld niet in de schoenen van de ander! Je ervaart deze dingen door jouw interpretatie, neem dat mee in je communicatie. ‘Je bent voor de derde keer te laat deze week, ik ben eigenlijk een beetje teleurgesteld.‘. Daarmee geef je de ander ook ruimte om mee te leven met jou, in plaats van zich onmiddellijk te moeten verdedigen. Toon hoe jij de situatie ervaart, en je zal in de meerderheid van de gevallen begrip en respect krijgen.

Geweldloze Communicatie Stap 3 – Vermeld jouw noden

Achter een gevoel zit een nood. Je wil veiligheid, waardering, respect, samenhorigheid, orde, zelfexpressie… Druk ook deze nood uit, zodat de ander weet waarom je je verveeld voelt bij de situatie. Dan ontstaat ook de mogelijkheid dat de ander zijn of haar noden uit. Pas dan wordt een gesprek mogelijk over het vervullen van elkaars noden, en het oplossen van het conflict.

Geweldloze Communicatie Stap 4 – Suggereer iets

Stel iets voor dat jouw noden zou vervullen. Maak het concreet, en zorg dat er met ja of nee op geantwoord kan worden. ‘Ik wil graag hebben dat je vanaf nu op tijd komt‘ is geen suggestie, het is een eis! Bovendien klinkt het niet erg aanlokkelijk. Beter zou zijn ‘Zou je in het vervolg op tijd kunnen komen?

Gouden regels van geweldloze communicatie

Verantwoordelijkheid nemen. Geweldloze communicatie begint bij het inzien dat jijzelf reageert op een interpretatie van feiten. Jij bent degene die uit de kringloop van agressie stapt en aangeeft wat deze situatie met je doet en welke noden jij hebt.

Authenticiteit. Geweldloze communicatie gaat niet om regeltjes, maar om je intentie het gesprek op een positieve manier te voeren! Je kan de 4 stappen letterlijk volgen en nog heel agressief overkomen.

Belangrijk is dat je toont wie je bent en wat er werkelijk in je omgaat, zodat de ander je menselijkheid kan zien. Iedereen is vanbinnen ook mens, en het is op dat niveau dat je echt met elkaar kan communiceren. Speel geen spelletjes. Je zal uiteindelijk vaker krijgen wat je wil met geweldloze communicatie dan met manipulatie.

Geweldloos communiceren is, zoals zoveel dingen, een kwestie van oefening.

Geweldloze communicatie in jouw organisatie introduceren? Contacteer ons voor meer informatie.